Chính xác! CA 125 (Cancer Antigen 125) là một chất chỉ điểm ung thư (tumor marker) được sử dụng phổ biến trong việc chẩn đoán, theo dõi và đánh giá điều trị bệnh ung thư buồng trứng.

🧬 CA 125 là gì?

CA 125 là một glycoprotein được tìm thấy trên bề mặt của nhiều loại tế bào, bao gồm cả tế bào ung thư buồng trứng loại biểu mô (epithelial ovarian cancer), là loại ung thư buồng trứng phổ biến nhất.

🎯 Vai trò của CA 125 trong lâm sàng

1. Ung thư buồng trứng:

• Nồng độ CA 125 tăng cao trong khoảng 80% trường hợp ung thư buồng trứng biểu mô giai đoạn tiến triển.

• Tuy nhiên, trong giai đoạn sớm của bệnh, chỉ khoảng 50% người bệnh có tăng CA 125 → không đủ nhạy để làm xét nghiệm sàng lọc đơn độc.

• Theo dõi sau điều trị: CA 125 được dùng để đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát sớm.

2. Một số bệnh lý khác cũng có thể làm tăng CA 125 (không phải ung thư):

• Lạc nội mạc tử cung (endometriosis)

• Viêm vùng chậu (PID)

• U xơ tử cung

• Viêm gan, xơ gan

• Kinh nguyệt

• Mang thai

Do đó, tăng CA 125 không khẳng định chắc chắn là ung thư mà cần kết hợp với khám lâm sàng, siêu âm, CT/MRI và các xét nghiệm khác.

📈 Giá trị bình thường của CA 125:

• < 35 U/mL (đơn vị quốc tế trên mỗi mililít)

• Nồng độ cao hơn có thể gợi ý ung thư buồng trứng, nhất là ở phụ nữ mãn kinh có khối u vùng chậu.

🩺 Ứng dụng lâm sàng thực tế:

• CA 125 không phù hợp làm xét nghiệm sàng lọc đại trà ở phụ nữ khỏe mạnh.

• Có giá trị khi dùng trong theo dõi bệnh nhân đã được chẩn đoán ung thư buồng trứng.

• Đôi khi dùng kết hợp với các dấu ấn khác như HE4, hoặc tính toán ROMA index để đánh giá nguy cơ ác tính của khối u buồng trứng.